Tuesday 25 September 2007

The news that's fit to print

I finally got hold of the article on my research in Eindhovens Dagblad.

'Prijzen van kunstwerken zijn erg aan mode onderhevig'

Wetenschapper op zoek naar waarde van kunst

TILBURG - 'Valuation and appreciation of art.' In het Nederlands: 'Taxering en waardering van kunst'. Dat is het onderwerp dat de Vlaamse onderzoeker Christophe Spaenjers in de Tilburgse universiteit mag gaan onderzoeken voor zijn promotie tot doctor in de bedrijfskunde.
Spaenjers is een van de 41 jonge onderzoekers die door de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) zijn verblijd met een speciale 'Toptalent'-promotiesubsidie. "Dat geld krijg ik niet zelf", verzekert de wetenschapper. "Het is bedoeld voor de universiteit om mijn werkzaamheden te bekostigen."
Spaenjers gaat de rol van kunst onderzoeken als financiële investering. Hij gaat bekijken hoe opbrengsten en risico's voor de diverse stromingen in de kunst zich op de internationale kunstmarkten hebben ontwikkeld in de afgelopen honderd jaar.
"Het gaat bij het bestuderen van kunst als investering om twee aspecten", licht Spaenjers toe. "Enerzijds heb je het rationele aspect, waarbij je in eerste instantie kijkt naar de financieele waarde van een kunstwerk, niet alleen de huidige waarde, maar ook de verwachte toekomstige waarde. Het is een investering, tenslotte."
"Maar daarnaast speelt ook een irrationeel aspect een rol en dat is 'smaak', niet alleen die van de verzamelaar, maar ook die van de markt in het algemeen. En hoe die zich ontwikkelt, is niet altijd eenvoudig te voorspellen."
Op grond daarvan kun je twee groepen verzamelaars onderscheiden, meent de onderzoeker. "Enerzijds heb je mensen die kunst in de eerste plaats kopen omdat ze het mooi vinden. Maar daarnaast heb je ook een groeiende groep die kunst vooral koopt als investering. In een aantal gevallen gaat het zelfs om kunstfondsen die door bijvoorbeeld banken en verzekeringsmaatschappijen worden opgericht om speciaal in kunst te investeren."
Of dat altijd verstandig is, vraagt Spaenjers zich af. "De kunstmarkt is nogal inefficiënt", zegt hij. "Voor de leek is hij erg onoverzichtelijk. Je moet echt de weg kennen in een betrekkelijk klein wereldje van experts."
"Daarnaast is de ontwikkeling van prijzen op de kunstmarkt erg aan mode onderhevig. Een veranderende smaak van het kunstkopende publiek kan het werk van bepaalde kunstenaars in betrekkelijk korte tijd sterk in waarde doen stijgen of dalen. Je ziet op het ogenblik bijvoorbeeld dat kunst van na de Tweede Wereldoorlog sterk in waarde stijgt omdat er een generatie liefhebbers opkomt die niet alleen in die kunst is geïnteresseerd, maar zich haar ook kan veroorloven."
Kunst als investering blijft dus een heikele affaire. Maar Spaenjers is optimistisch. "Het lijkt erop", zegt hij, "dat de kunstmarkt zich langzaam maar zeker wat efficiënter begint te gedragen en meer begint te lijken op een 'normale' markt."
Maar helemaal 'normaal' zal de kunstmarkt wel nooit worden, veronderstelt de onderzoeker. "Een kunstwerk zal wel nooit een gewoon economisch goed worden. Als een schilderij van een bepaalde kunstenaar ineens duur verkocht wordt, zie je over het algemeen dat dan ook plotseling al het andere werk van die kunstenaar veel meer waard wordt. Zulke ontwikkelingen zijn niet goed voorspelbaar."
Daarnaast kan de waarde van kunstwerken nogal worden opgedreven doordat de kunstmarkt een speelterrein is voor wat Spaenjers 'ultra high net worth individuals' noemt - in gewoon Nederlands steenrijke mensen. "Dat is een sterk groeiende groep waarvan een aantal leden heel veel geld overheeft voor kunst. Voor hen is het bezit van dure kunst ook een statussymbool."

1 comment:

Unknown said...

Ik heb het volledig gesnopen - als dat geen compliment is !